Zondagsrust

Adres:
Doopsgezinde Gemeente Ouddorp
Dorpstienden 3
3253 AS  Ouddorp

Geschiedenis:
De Schuilkerk of Vermaning is een voormalig kerkgebouw van de doopsgezinden en een rijksmonument aan de Weststraat in Ouddorp. Het gebouw is in 1598 gebouwd als woonhuis en in 1620 in gebruik genomen als schuilkerk.

Eeuwenlang waren in Ouddorp slechts twee kerken, de Hervormde dorpskerk en de Doopsgezinde kerk. In de 16e en 17e mochten Doopsgezinden hun godsdienst niet zichtbaar uitoefenen en om die reden zijn veel zogenaamde Schuilkerken ontstaan. Naast het gebouw is een poort, het Nicodemuspoortje, de toegang tot het kerkje. De eerste predikant van de Doorpsgezinden was in 1638 ene Stoffel Kole.

Tussen 1987 en 1991 groeide het aantal leden (dat jarenlang stabiel was gebleven), van 19 naar 73. Besloten werd tot de bouw van een nieuw kerkgebouw. De gemeente van Ouddorp is een van de weinige Doopsgezinde gemeenten die nog groei vertonen en telt tegenwoordig enige honderden leden. Na het vertrek uit de Schuilkerk in 1992 werd in het pand een modezaak gevestigd. Het oude kerkinterieur is echter bijna geheel intact gelaten.

De Doopsgezinde kerk (1992, mw. E. den Hollander-Lagerwall) werd te klein. Dezelfde architect heeft het ontwerp gemaakt voor de uitbreiding die voorjaar 2004 is gerealiseerd. Naast de kerk is een vrijwel identiek gebouw neergezet dat door een plat gedeelte ertussen met de oude kerk is verbonden. De kerkzaal is vergroot met 55 zitplaatsen. Maar vooral het aantal nevenruimten is uitgebreid. Zaterdag 27 november 2004 vond de officiële ingebruikname plaats. En zaterdag 4 december 2004 was er open dag.

Adres:
Gereformeerde Gemeente Ouddorp
Spaanseweg 13
3253 XJ Ouddorp

Geschiedenis:

Adres:
Gereformeerde Kerk Ouddorp
Dorpstienden 15
3253 AS  Ouddorp

Geschiedenis:
De Gereformeerde kerk Ouddorp is geïnstitueerd op 31 oktober 1892 en staat sinds die datum in een speciaal register vermeld onder nummer 703. Onder Ouddorp ressorteren in die tijd ook Goedereede en Goedereede-Havenhoofd. De gemeente bestaat dan uit enkele families, overgekomen uit de Nederlands Hervormde kerk, samen ongeveer 70 zielen.

Van 1892 tot 1895 komt men samen in een landbouwschuur aan de Spaanseweg. In 1895 worden aan de Dorpsweg een kerkgebouw en pastorie gebouwd op een stuk grond dat ter beschikking werd gesteld door Maatje Buijs. Ten overstaan van een notaris wordt de akte van overdracht van de grond gepasseerd voor het symbolische bedrag van vijf gulden. Het kerkgebouw heeft in die tijd nog geen torentje.

Van 1896 tot 1910 is H.N. Basoski, lerend ouderling, verbonden aan de Gereformeerde kerk Ouddorp met het oog op de bediening van het Woord in de erediensten, de catechisaties en ook de huisbezoeken. Na hem volgen nog meer predikanten die de gemeente in de loop der jaren voor kortere of langere tijd hebben gediend.

Een aantal keren is het kerkgebouw aan de Dorpsweg gerenoveerd. In de Tweede Wereldoorlog raakt de kerk zwaar beschadigd door een bominslag niet ver daar vandaan.

Het orgel was in die tijd opgeborgen in een landbouwschuur. Toen de kerk in de jaren 1946-1947 is herbouwd, is ook het torentje op het dak geplaatst. In 1953 raakte de kerk als gevolg van de watersnood opnieuw beschadigd. Later kon men dankzij het Rampenfonds beschikken over een nieuw orgel . Het kerkgebouw is in 1975 en in 2003 grondig verbouwd en vergroot en biedt nu plaats aan ruim 350 mensen.

Vanaf 1973 vormen de Gereformeerde kerk Ouddorp samen met de Gereformeerde kerk Stellendam samen één predikantsplaats. In 2001 hebben de beide kerkenraden een intentieverklaring ondertekend met het oog op meer samenwerking (o.a. Catechese, gezamenlijke beroepingscommissie en een aantal gezamenlijke diensten per jaar).

Door de jaren heen groeit de gemeente in ledental en ook vandaag, anno 2014, neemt het aantal leden nog steeds toe, dat is reden tot grote dankbaarheid. Op 1 januari 2014 bestaat de gemeente uit 275 belijdende leden, 253 doopleden en 56 leden die via een register (vrienden van de gemeente) verbonden zijn, in totaal 584 leden.

Met ingang van 1 mei 2004 is de Gereformeerde kerk Ouddorp aangesloten bij de PKN (Protestantse Kerk Nederland). Met behulp van een eigen beleidsplan en de eigen plaatselijke regelingen wordt gestalte gegeven aan de eigen identiteit.

De Gereformeerde kerk Ouddorp weet zich tot op de dag van vandaag geroepen gemeente van Christus te zijn: in opdracht van de Heer zelf, in wie ons vertrouwen is!

Adres:
Hervormde Gemeente Ouddorp
Weststraat 2
3253 AR  Ouddorp

Geschiedenis:

Adres:
Hersteld Hervormde Gemeente Ouddorp
Diependorst 18A
3253 VB Ouddorp

Geschiedenis:
Hoewel de gegevens over de begintijd van Hervormd Ouddorp als zelfstandige gemeente onderling verschillen, kunnen we gevoeglijk aannemen, dat sedert eind 1594 te Ouddorp een zelfstandige Hervormde Gemeente bestond. Toen in 1572 de Watergeuzen Den Briel innamen zetten zij spoedig daarna, nog in datzelfde jaar voet aan land op de eilanden Goeree en Overflakkee. De pastoor van Goeree, Jacob Doense nam de vlucht toen de stad door de Watergeuzen werd ingenomen. De Reformatie verspreidde zich nu over het gehele eiland en had ook zijn invloed in het “Oude Dorp”, dat door de opkomst van Goedereede als stad wat in de schaduw hiervan was geraakt. Dit in tegenstelling tot de vroegere Roomse tijd, waar het juist andersom was.

Op 10 april 1574 werd de eerste Classicale Vergadering gehouden te Brielle. Hier treffen wij als predikant van Goeree en Ouddorp aan Ds. Adriaan Allardi Janssen, een gewezen monnik. Het ging met deze eerste predikant niet naar wens. Hij kon zich moeilijk voegen in het kerkelijk bestel en ook was hij inzake de leer niet aanvaardbaar. In 1577 werd hij door de overheid in tegenwoordigheid van de wethouders afgezet. Hij werd opgevolgd door Ds. Adrianus Johannis. Deze heeft gedurende 16 jaren (1577-1593) beide gemeenten bearbeid. Helaas ook niet tot volle tevredenheid, zowel van de zijde van de Goereese als van de Ouddorpse gemeenteleden. Men wilde te Ouddorp deze predikant van Goeree kwijt teneinde te komen tot zelfstandigheid. Een kerkenraad was er nog niet, zodat oktober 1592 de baljuw zich verstond met Schout en Schepenen om een gezamenlijk schrijven te richten aan de Classis van Brielle met het verzoek dat Ouddorp apart een predikant mocht hebben, daar deze plaats niet goed door Ds. Adrianus Johannis bediend werd. De Classis kwam niet gauw tot een besluit. In 1594 wilde Ouddorp niet langer wachten. De Ouddorpers lieten hun oog vallen op Ds. Ysbrandus te Bommenede. De Classis gaf hiervoor echter geen toestemming. Daarna deed zich een schoolmeester uit Poortvliet voor, Jacobus Cornet, die voor de Classicale Vergadering een proefpredikatie hield over Lukas 1 vers 9. Deze prediking viel goed in de smaak en daarom werd besloten dat hij zich zou laten horen te Ouddorp. Dan konden de broeders aldaar zelf oordelen en kon hij de plaats bezichtigen. Zo gezegd, zo gedaan. Een en ander heeft een goed verloop gehad, zodat Ouddorp in 1594 een zelfstandige gemeente werd. Jacobus Cornet werd in mei 1595 bevestigd als eerste predikant van de Hervormde Gemeente van Ouddorp. Na hem kwamen en gingen vele anderen, zodat een respectabele lijst van 36 predikanten (t/m Ds. D. Zoet) ontstond. Opmerkelijk is het dat Ouddorp aanvankelijk een proponents (=kandidaats) gemeente was. Van de eerste elf predikanten staat alleen van Ds. C. Dammannus vast, dat hij als dominee naar deze gemeente kwam (1601). De andere tien zijn hier als kandidaat in het ambt bevestigd.

Beroemde dominees hebben in Ouddorp niet gestaan. Maar wel een paar, wier namen niet geheel en al in het vergeetboek zijn gekomen. Dit is bijvoorbeeld het geval met de genoemde Ds. Dammannus. In de tijd van de godsdiensttwisten met de Remonstranten ontpopte hij zich als een overtuigd contra-remonstrant. Daardoor werd de Hervormde Gemeente van Ouddorp middelijkerwijs bewaard voor Remonstrantse invloeden. Ds. Wessel Pretorius, van 1639-1653 predikant alhier is de stamvader van het Zuidafrikaanse geslacht der Pretoriussen. Deze familienaam leeft nog voort in de naam van de Zuidafrikaanse stad Pretoria, gesticht in 1855. In Ouddorp kent men thans de Pretoriuslaan, genoemd naar deze predikant. Dat de afscheiding van 1834 in Ouddorp niet veel aanhangers kreeg is mede veroorzaakt door het 46(!)-jarig verblijf van Ds. A.G. van Dijkhuizen in onze gemeente (1818-1864). Deze predikant verwierf ver buiten dorp en eiland bekendheid. Niet alleen omdat hij omstreeks 1825 een gezocht prediker was, die veel beroepen ontving, maar vooral omdat hij later in geschrifte – speciaal door middel van preken – van zich deed horen. Ds. van Dijkhuizen was een aanhanger van de “Oude Waarheid”. De terugkeer van de Hervormde Kerk tot haar oude belijdenis was iets waarop hij vurig hoopte en waarnaar hij streefde. Maar voor twistgeschrijf en bekvechterij voelde hij niets. Voor afscheiding nog minder. Hij zag alleen heil in de weg van een getrouwe Woordbediening. Vandaar dat er veel preken van zijn hand in druk verschenen.

Tot 14 februari 2010 maakte de Hersteld Hervormde Gemeente gebruik van de Dorpskerk in de kern van Ouddorp.

In 2005 zijn de kerkelijke archieven van de Hervormde Gemeente van Ouddorp (tot 1 mei 2004) in bewaring gegeven bij het Streekarchief Goeree-Overflakkee in Middelharnis. De archieven worden daar bewaard onder goede klimatologische omstandigheden en kunnen in de studiezaal aldaar makkelijk geraadpleegd worden.

In overleg met de kerkenraad is bepaald dat het archief tot aan het jaar 1900 openbaar is. In totaal gaat het om zo’n 200 jaar archief, want het oudste archiefstuk – een rekeningenboek van de diaconie – begint in het jaar 1700. Als u stukken van na 1900 wilt raadplegen, kunt u daarvoor contact opnemen met de scriba van de kerkenraad, dhr. A. J. van Wijk (zie contact). Al naar gelang het doel van uw onderzoek krijgt u wel of geen (schriftelijke) toestemming.

Adres:
St. Martinus kapel
Stationsweg 37
3253 AP Ouddorp

Geschiedenis:
Stichtingsjaar allereerste kerk zover bekend in het jaar 1348, de stenen waarmee deze kerk is gebouwd zijn waarschijnlijk gedeeltelijk afkomstig van een eerdere kerk. Deze kerk was gewijd aan de Heilige Martinus van Tours.

Na de reformatie is er voor het eerst weer in de zomer van 1956 vanwege de badgasten, gedurende 6 weken weer kerkgelegenheid in Ouddorp. In dit jaar en aansluitende jaren vinden er in het hoogseizoen weer kerkdiensten plaats in het recreatiecentrum ”Toppershoedje”, Evangelisatietent van de Gereformeerde kerk en in een ruimte achter Hotel Akershoek.

In 1981 werd er eindelijk een eigen kerkje in een voormalige telefooncentrale, de Martinus kapel gerealiseerd, welke door Bisschop A. Simonis op Zaterdag 1 augustus 1980 plechtig is ingewijd. Er wordt in de aansluitende jaren bekeken of de kapel uitgebreid kan worden, dit blijkt niet mogelijk.

Besloten wordt om tot de aankoop van een aan de overkant gelegen pand over te gaan en de bestaande kapel te verkopen en een nieuwe kapel in het schuurgedeelte van het desbetreffende pand te realiseren. Op Zondag 11 september 1988 wordt hier de eerste mis door pastoor J.L.M. Ammerlaan opgedragen. De inwijding van de nieuwe Martinuskapel vind plaats op 22 april 1989 dit zou in eerste instantie door Bisschop Mrg. R.Ph. Bar gebeuren. Maar helaas door ziekte was de bisschop verhinderd, pastoor Ammerlaan kreeg toen als deken van het dekenaat volmacht om de inwijding namens de bisschop te doen.