Cultuur
CULTUUR IN OUDDORP
Ouddorp is een dorp en badplaats op de kop van het eiland en gemeente Goeree-Overflakkee in het zuiden van de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Tot 31 december 2012 vormde Ouddorp samen met Stellendam, Havenhoofd en Goedereede de gemeente Goedereede. Het dorp wordt nog weleens verward met het Noord-Hollandse Oudorp, nabij Alkmaar.
Het landelijk gelegen Ouddorp is op Middelharnis–Sommelsdijk na het grootste dorp van Goeree-Overflakkee. Er wonen ongeveer 6.000 mensen. Het grootste deel bestaat uit uitgestrekte lintbebouwing, die zich vanaf het centrum naar het noorden en westen uitstrekt tot een afstand van meer dan 4 kilometer. Doordat zandwallen als erfafscheiding worden gebruikt is een uniek landschap ontstaan (schurvelingenlandschap).
Het eiland Goeree-Overflakkee ligt op de grens van Holland en Zeeland. Officieel behoort het eiland tot Zuid-Holland, maar het wordt vaak gezien als één van de Zeeuwse eilanden. Wat betreft de taal en cultuur, oogt en ademt Goeree-Overflakkee Zeeuws. Omgeven door het water van het Krammer-Volkerak, Haringvliet, Grevelingenmeer en Noordzee ligt een brede diversiteit van landschappen: slikken, zandplaten, polders, duinen en gorzen.
Ons land telt in totaal zo”n 650 hectare bloemzaadvelden. Daarvan bevindt zich 570 hectare in Zeeland en Goeree-Overflakkee. Het bloemenzaad uit Ouddorp vindt al bijna een eeuw zijn weg naar zaadveredelaars over de hele wereld. Ouddorp is in binnen- en buitenland beroemd om het zaad van de Oost-Indische kers, de ijsbloem, het slaapmutsje en de haagbloem. Maar ook minder bekende soorten met exotische namen als pyretru, echium en conooloulus komen echt uit het Hollandse Ouddorp.
Ceres
Deze drogerij werd in 1905 als eerste cichoreidrogerij op Goeree-Overflakkee gebouwd. Er volgden er later meer, waarvan enkele in Ouddorp. De Ceres is de enige die overgebleven en nog redelijk herkenbaar is en nog lang dienstdeed als droogplaats voor bloemzaad. Aan het eind van de jaren vijftig van de vorige eeuw is de laatste partij cichorei uit Ouddorp verscheept en kreeg de Ceres een andere functie. Ook zijn in Ouddorp de Vooruitgang uit 1911 en de Onverwacht nog aanwezig. De Vooruitgang is volledig verbouwd tot winkel. De Onverwacht op de hoek van de Dorpsweg/Kelderweg is van oorsprong een meekrapstoof (1755) en werd in 1911 omgebouwd tot cichoreidrogerij. In 2001 is de Onverwacht gesloopt en herbouwd als appartementencomplex. Tot het begin van de 20e eeuw stond aan de Hazersweg een vrijwel identieke meekrapstoof, de Braamstove.
Op de kop van het eiland Goeree-Overflakkee, ligt Ouddorp. Het is een familiebadplaats bij uitstek, die naast kust, natuur en ruimte veel te bieden heeft. Het strand is achttien kilometer lang en wordt door een duinenrij gescheiden van Ouddorp.
Brede stranden, schoon zand, helder zeewater en mooie natuurgebieden waar je urenlang kunt lopen zonder in een drukke massa terecht te komen. Ouddorp is van oudsher een badplaats geweest. Vroeger vonden we er terreinen met tenten en tenthuisjes en hier en daar een caravan of een zomerhuis. Tegenwoordig vinden we er enkele tientallen grotere en kleinere campings en bungalowparken, soms met de meest luxe bungalows.
De gemeenschap van Ouddorp staat bekend als één van de meest kerkelijke binnen Nederland. De zondagsrust wordt nog sterk in acht genomen en de kerkdiensten in de protestantse kerken worden druk bezocht. Op speciale dagen zoals biddag en dankdag zijn veel winkels en bedrijven gesloten. De Hersteld Hervormde gemeente en de Gereformeerde Gemeente werken veelal samen en beleggen ook enkele keren per jaar gezamenlijke kerkdiensten. Deze vorm van samenwerking tussen deze verwante kerkgenootschappen komt nergens anders in Nederland voor. Ouddorp is ook bekend om haar kerkenpaden, grotendeels onverharde paden in het schurvelingenlandschap, die ’s zondags werden en worden gebruikt ten behoeve van de kerkgang. Een voorbeeld hiervan is het Mannenpad, tussen de Kelderweg en de Oudelandseweg. Momenteel staat de zondagsrust sterk onder druk daar de bouw van recreatiewoningen explosief toeneemt, waardoor het steeds drukker en drukker wordt met recreanten die vertier boven kerkgang verkiezen.
Huidige kerkgenootschap te Ouddorp zijn:
Landbouw was en is zeer belangrijk. Omdat de grond schraal was zijn de boerderijen klein gebleven. Ouddorp is bekend om zijn ‘ruiters‘. Bij het oogsten van de bloemzaden, worden de planten eerst te drogen gelegd op drie bijeengeklemde palen. Hieroverheen wordt een jute zak gespannen. Als de planten voldoende gedroogd zijn, worden ze gedorst voor het zaad.
De visserij is later belangrijk geworden, na de aanleg van de haven. De haven van Ouddorp werd in 1860-1861 aangelegd en is in de loop der tijden uitgebreid. Nu wordt de haven gebruikt als jachthaven. Ouder dan deze haven is het Kil-haventje nabij de Val. Al rond 1415 werd nabij de Val de haringvangst uitgeoefend. Het haventje is inmiddels dichtgeslibd en wordt niet meer gebruikt.
Door de aanleg van de Brouwersdam ontstond het Grevelingenmeer, waardoor de vloot moest uitwijken naar de nieuw aangelegde Deltahaven nabij Stellendam. Ouddorp beschikt nog steeds over een eigen vloot.
De vloot van Ouddorp kwam in april 2005 in het nieuws toen op een viskotter uit Ouddorp, de OD-1 (Ouddorp 1) drie bemanningsleden omkwamen door een bom uit de Tweede Wereldoorlog. De bom was in de netten terechtgekomen en is aan boord bij het legen van de netten ontploft.
Inmiddels is de visserijvloot flink ingekrompen door allerlei regels die door de overheid opgelegd zijn.
In 1909 werd de tramlijn van Middelharnis naar Ouddorp aangelegd. Vanaf Overflakkee kwamen toen steeds meer mensen een dagje naar Ouddorp. Ook vanaf Rotterdam kwamen soms mensen naar Ouddorp voor recreatie. Met de tram en de stoomboot was het vanaf Rotterdam 3 uur reizen. Na de Tweede Wereldoorlog is het toerisme meer op gang gekomen. Dit begon met campings, gevolgd door terreinen met houten recreatiewoningen. De nieuwere recreatiewoningen zijn van steen. Er zijn weinig hotels in Ouddorp. In het schurvelingenlandschap ten noorden van Ouddorp zijn sinds de jaren 50 tientallen campings en bungalowparken aangelegd.
Ouddorp is nog steeds een zeer kerkelijk dorp, maar tegelijkertijd ook hét uitgaanscentrum van Goeree-Overflakkee. Dit leidt tot tegenstellingen.
In 2007 is Ouddorp door de lezers van het Algemeen Dagblad verkozen tot ‘De beste badplaats van Nederland’. In het hoogseizoen vinden jaarlijks, inmiddels 3 toeristendagen plaats. Rondom de kerk staan honderden kramen en er zijn diverse evenementen. Tevens is er tussen de toeristendagen traditiegetrouw een vuurwerk- of lasershow op het strand. Ouddorp heeft (vergeleken met dorpen met een vergelijkbaar inwonertal) een uitgebreid winkelbestand. Dit heeft te maken met het toerisme. Op dinsdag is er markt van 8.00 – 15.00 uur.
Wandelen en fietsen zijn populaire tijdverdrijven voor toeristen. Door het gebied loopt de Europese wandelroute E9, die van Portugal langs de kust naar de Baltische staten leidt. Ter plaatse wordt deze ook wel North Sea Trail genoemd. Verder is het dorp een van de belangrijkste Nederlandse plaatsen op het gebied van windsurfen. Vooral kitesurfen is populair.
Anno 2019 staat Ouddorp behoorlijk onder druk van projectontwikkelaars die van Ouddorp een recreatie bolwerk willen maken terwijl Ouddorp juist bekend staat als familiebadplaats met veel rust en natuur. Natuur wordt opgeofferd om recreatieparken te realiseren waardoor de rust onder druk komt te staan door de enorme toename aan toeristen.
De gemeente Goeree & Overflakkee staat het allemaal toe daar zij dollartekens in hun ogen hebben staan want…..elk vakantiehuis levert direct inkomsten op door WOZ en daarbij levert het toeristenbelasting op.
De oorspronkelijke inwoners zelf zien het met lede ogen toe en denken dat het wel los zal lopen totdat het te laat is.